Overzicht didactisch gebruik
in het kader van de leerplandoelen algemene economie
Deze website is ontwikkeld voor leerlingen
economie uit de derde graad ASO. Het beantwoordt aan de leerplandoelstellingen en leerinhouden van het leerplan
economie van de VVKSO onderwijskoepel (LICAP – BRUSSEL D/2006/0279/051)
Meerbepaald, deel 7 van het deel “algemene
economie” binnen dit leerplan gaat over het geldsysteem. Twee van de
doelstelling uit dit leerplan zijn: De
leerlingen kunnen de rol van het geld in de economie beschrijven; en de
leerlingen kunnen de gevolgen van inflatie analyseren. De onderdelen binnen dit
specifiek leerplan zijn:
1.De leerlingen kunnen de voordelen van geld ten opzichte van traditionele ruilhandel in eigen woorden uitleggen.
2.De leerlingen kunnen de voordelen van een eenheidsmunt in eigen woorden uitleggen.
3.De leerlingen kunnen de verschillende soorten geld benoemen.
4.De leerlingen kunnen de voor-en nadelen van chartaal en giraal geld opsommen.
5.De leerlingen kunnen het begrip inflatie in eigen woorden uitleggen.
6.De leerlingen kunnen de gevolgen van inflatie op de groei van de economie beschrijven.
7.De leerlingen kunnen de sociale impact van inflatie beschrijven.
8.De leerlingen kunnen de gevolgen van de verschillende vormen van prijsstabiliteit beschrijven op basis van informatie uit een leerspel.
9.De leerlingen tonen interesse in de vernieuwing van betaalmiddelen van de voorbije jaren.
- de rol van het geld in de economie
- chartaal en giraal geld
- de gevolgen van inflatie
1.De leerlingen kunnen de voordelen van geld ten opzichte van traditionele ruilhandel in eigen woorden uitleggen.
2.De leerlingen kunnen de voordelen van een eenheidsmunt in eigen woorden uitleggen.
3.De leerlingen kunnen de verschillende soorten geld benoemen.
4.De leerlingen kunnen de voor-en nadelen van chartaal en giraal geld opsommen.
5.De leerlingen kunnen het begrip inflatie in eigen woorden uitleggen.
6.De leerlingen kunnen de gevolgen van inflatie op de groei van de economie beschrijven.
7.De leerlingen kunnen de sociale impact van inflatie beschrijven.
8.De leerlingen kunnen de gevolgen van de verschillende vormen van prijsstabiliteit beschrijven op basis van informatie uit een leerspel.
9.De leerlingen tonen interesse in de vernieuwing van betaalmiddelen van de voorbije jaren.
Deze klassite ondersteunt de lessen, het geeft een overzicht van de leerinhoud, en het bevat oefeningen en tools die geschikt zijn voor het behalen van de lesdoelen binnen het vak economie in de derde graad.
Overzicht didactisch gebruik
in het kader van de vakoverschrijdende eindtermen ICT (ICT VOETen)
De website ondersteunt niet
alleen de lessen economie, maar ik beoog ook om met behulp van een ICT omgeving
die bestaat uit een website met twee oefeningen in educaplay, één YouTube-film en twee educatieve
internet tools ontwikkeld door de Europese Centrale Bank de volgende VOETen te
bereiken:
- De leerlingen gebruiken ICT op een veilige, verantwoorde en doelmatige manier.
- De leerlingen kunnen zelfstandig oefenen in een door ICT ondersteunde leeromgeving.
- De leerlingen kunnen zelfstandig leren in een door ICT ondersteunde leeromgeving.
- De leerlingen kunnen met behulp van ICT digitale informatie opzoeken, verwerken en bewaren.
- Doordat een waaier aan ICT tool aangeboden wordt, tracht ik ook om een positieve houding tegenover ICT aan te brengen en om de bereidheid van ICT te verhogen bij het ondersteunen van het leren.
Concrete invulling van het gebruik van de website tijdens de lessen economie
De volgorde van de lessenreeks
komt overeen met de thema’s die behandeld worden. Hieronder wordt per webpagina
besproken hoe we de lesdoelen binnen het vak economie alsook de ICT VOETen
trachten te bereiken.
1.‘De rol van geld in onze economie’. In eerste instantie wordt er gefocust op lesdoel (1) aan de hand van deze webpagina. In de les wordt dit behandeld aan de hand van een onderwijsleergesprek en deze website geeft een overzicht van de leerinhoud.
2.‘De geschiedenis van geld’. Deze webpagina geeft een overzicht van de wijzigingen in het gebruik van betaalmiddelen die de voorbije eeuwen plaatsvonden in combinatie met de invoering van de euro als betaalmiddel. Het filmpje past hierin perfect aangezien dit een leuk en bondig overzicht van de wijzigingen weergeeft. Het is de bedoeling dat de leerlingen dit filmpje in de klas bekijken, waarbij ik hen de opdracht geef om te letten op de veranderingen die er plaatsvonden door de eeuwen heen, en de reden waarom ze gebeurden. Het is de bedoeling dat de leerlingen later, tijdens een leergesprek tot de conclusie komen dat wijzigingen vaak plaatsvonden omwille van twee redenen: efficiëntieoverwegingen en veiligheid. In tweede instantie focust de webpagina op de invoering van de euro als betaalmiddel. De tool die op deze webpagina staat geeft leerlingen de mogelijkheid om na te gaan waar er met de euro betaald wordt en sinds wanneer dit het geval is. Zij kunnen dit zelf in de les verifiëren (de werkvorm is dus zelfstandig leren).
1.‘De rol van geld in onze economie’. In eerste instantie wordt er gefocust op lesdoel (1) aan de hand van deze webpagina. In de les wordt dit behandeld aan de hand van een onderwijsleergesprek en deze website geeft een overzicht van de leerinhoud.
2.‘De geschiedenis van geld’. Deze webpagina geeft een overzicht van de wijzigingen in het gebruik van betaalmiddelen die de voorbije eeuwen plaatsvonden in combinatie met de invoering van de euro als betaalmiddel. Het filmpje past hierin perfect aangezien dit een leuk en bondig overzicht van de wijzigingen weergeeft. Het is de bedoeling dat de leerlingen dit filmpje in de klas bekijken, waarbij ik hen de opdracht geef om te letten op de veranderingen die er plaatsvonden door de eeuwen heen, en de reden waarom ze gebeurden. Het is de bedoeling dat de leerlingen later, tijdens een leergesprek tot de conclusie komen dat wijzigingen vaak plaatsvonden omwille van twee redenen: efficiëntieoverwegingen en veiligheid. In tweede instantie focust de webpagina op de invoering van de euro als betaalmiddel. De tool die op deze webpagina staat geeft leerlingen de mogelijkheid om na te gaan waar er met de euro betaald wordt en sinds wanneer dit het geval is. Zij kunnen dit zelf in de les verifiëren (de werkvorm is dus zelfstandig leren).
Samenvattend beantwoorden
deze werkvormen en de website aan lesdoel (2) en aan één van de ICT VOETen,
namelijk “de leerlingen kunnen met behulp
van ICT digitale informatie opzoeken, verwerken en bewaren”. Echter, de
waarde van de informatie op het internet valt in grote mate samen met de waarde
van de bron. Ik zal hen dan ook wijzen op de bron in overeenstemming met de ICT
VOET, de leerlingen gebruiken ICT op een veilige,
verantwoorde en doelmatige manier. Ter informatie, de tool werd ontwikkeld
door de Europese Centrale bank, de informatie is dan ook betrouwbaar.
3.'Betaalmiddelen’. Via deze webpagina focussen we op de lesdoelen (3), (4) en (9). Deze webpagina wordt in de les behandeld aan de hand van een onderwijsleergesprek en aan de hand van de tool thinglink. (Ter info, de vragen van het onderwijsleergesprek zijn onder meer: Hoe betalen jullie? Hoe betalen je ouders? Als je kijkt naar de betaling in de supermarkt: wat is er de laatste 2 jaar gewijzigd, Denken jullie dat er ooit een periode komt dat het chartaal geld verdwenen is?) De tool ‘thinglink’ wordt als volgt gebruikt: eerst wordt de foto getoond waarbij leerlingen per twee kunnen overleggen over welk betaalmiddel het gaat en waarvoor het dient. Daarna kunnen ze hun antwoord overleggen met een ander groepje. Ten slotte dient de tool ‘thinglink’ als verbetersleutel in dit samengesteld groepje. Op die manier beantwoord ik aan de volgende ICT VOET, “de leerlingen kunnen met behulp van ICT digitale informatie opzoeken, verwerken en bewaren”. De meerwaarde van de thinglinktool is differentiatie (op het vlak van tempo en niveau in het leerproces) alsook geïndividualiseerde feedback of tijdswinst bij de evaluatie.
4.'Prijsstabiliteit en inflatie’. Eerst zal ik de werkvorm doceren gebruiken bij de onderwerpen inflatie, prijsstabiliteit, hyperinflatie, deflatie en de waarde van het geld. De site dient dan in de eerste plaats als cursus die aansluit bij deze werkvorm. Daaropvolgend wordt de leerstof verwerkt aan de hand van een invuloefening, gecreëerd via Educaplay. Concreet kunnen de leerlingen zelfstandig twee oefeningen maken rond de berekening van de consumptieprijsindex (CPI). Dit beantwoordt opnieuw aan een ICT VOET, namelijk de leerlingen kunnen zelfstandig oefenen in een door ICT ondersteunde leeromgeving. De meerwaarde van Educaplay is differentiatie (op het vlak van tempo en niveau) alsook geïndividualiseerde feedback of tijdswinst bij de evaluatie.
5. 'De gevolgen van inflatie'. In eerste instantie zal ik de werkvorm zelfstandig leren gebruiken om kennis te laten verwerven waarbij ik de leerlingen zelf de gevolgen van inflatie zal laten ontdekken. Daarna gebruik ik de link naar het ECB leerspel met als doel om de kennis rond de gevolgen van inflatie te laten verwerken. Hierbij zal ik de werkvorm complementair groepswerk hanteren. Concreet gaat het over een tool, specifiek gericht tot leerlingen van het middelbaar onderwijs. In deze tool wordt het leven op een fictief eiland gesimuleerd onder vier verschillende vormen van prijsstabiliteit (stabiele prijzen, inflatie, hyperinflatie en deflatie). Deze opdracht focust op de gevolgen van inflatie voor vijf verschillende groepen in de samenleving: handelaars (‘winkelcentrum’), burgers (‘woonwijk’), overheid (‘ministerie van financiën’), studenten (‘universiteit’), banken (‘bankenwijk’). Voor elk groepje is het de bedoeling om de gevolgen van slechts één van de vormen van prijsstabiliteit in te schatten. De studenten worden in groepjes van twee of drie verdeeld en ik tracht om minstens twee groepjes te hebben per vorm van prijsstabiliteit. Ik bepaal trouwens zelf de groepsindeling. Er wordt een moeilijkere opdracht gegeven aan de sterkere duo’s/trio’s om tegemoet te komen aan de heterogeniteit in de klas. Binnen deze tool wordt er aan de leerlingen gevraagd om aan de hand van meerkeuzevragen de gevolgen van één van de vormen van prijsstabiliteit weer te geven. Dit gebeurt door het invullen van de meerkeuzemogelijkheid. De tool is zo opgesteld dat leerlingen feedback krijgen of een antwoord goed of fout is. Studenten krijgen ongeveer 20 minuten voor dit complementair groepswerk: Het spel zelf duurt zo’n vijftien minuten voor een groepje. Tijdens dit kwartier loop ik rond om te observeren en – indien nodig - groepjes tips te geven om tot het correcte antwoord te komen. Zijn er groepen eerder klaar, dan mogen ze het leerspel overdoen met een andere situatie van prijsstabiliteit maar dat is niet noodzakelijk. Als bijkomende opdracht geef ik aan de leerlingen dat ze op basis van dit leerspel in deze twintig minuten een voorbeeld moeten geven hoe prijsstabiliteit een effect heeft op het vergelijken van prijzen, de rente, verarming, sociale (in)stabiliteit. Daarna volgt een klassikale bespreking: Elk van de groepjes geeft tijdens deze bespreking hun voorbeeld mee aan de andere leerlingen. Deze voorbeelden vullen een bordplan aan waarbij de economische en sociale gevolgen van stabiele prijzen, inflatie, hyperinflatie en deflatie weergegeven worden. De leerlingen kunnen dan via deze klassikale bespreking leren van de onderwerpen van het andere groepje. Indien nodig, kan ik de leerlingen individueel de kans geven (bv. thuis) om de oefening over te doen voor een vorm van prijsstabiliteit die niet door hen besproken was in de les.
3.'Betaalmiddelen’. Via deze webpagina focussen we op de lesdoelen (3), (4) en (9). Deze webpagina wordt in de les behandeld aan de hand van een onderwijsleergesprek en aan de hand van de tool thinglink. (Ter info, de vragen van het onderwijsleergesprek zijn onder meer: Hoe betalen jullie? Hoe betalen je ouders? Als je kijkt naar de betaling in de supermarkt: wat is er de laatste 2 jaar gewijzigd, Denken jullie dat er ooit een periode komt dat het chartaal geld verdwenen is?) De tool ‘thinglink’ wordt als volgt gebruikt: eerst wordt de foto getoond waarbij leerlingen per twee kunnen overleggen over welk betaalmiddel het gaat en waarvoor het dient. Daarna kunnen ze hun antwoord overleggen met een ander groepje. Ten slotte dient de tool ‘thinglink’ als verbetersleutel in dit samengesteld groepje. Op die manier beantwoord ik aan de volgende ICT VOET, “de leerlingen kunnen met behulp van ICT digitale informatie opzoeken, verwerken en bewaren”. De meerwaarde van de thinglinktool is differentiatie (op het vlak van tempo en niveau in het leerproces) alsook geïndividualiseerde feedback of tijdswinst bij de evaluatie.
4.'Prijsstabiliteit en inflatie’. Eerst zal ik de werkvorm doceren gebruiken bij de onderwerpen inflatie, prijsstabiliteit, hyperinflatie, deflatie en de waarde van het geld. De site dient dan in de eerste plaats als cursus die aansluit bij deze werkvorm. Daaropvolgend wordt de leerstof verwerkt aan de hand van een invuloefening, gecreëerd via Educaplay. Concreet kunnen de leerlingen zelfstandig twee oefeningen maken rond de berekening van de consumptieprijsindex (CPI). Dit beantwoordt opnieuw aan een ICT VOET, namelijk de leerlingen kunnen zelfstandig oefenen in een door ICT ondersteunde leeromgeving. De meerwaarde van Educaplay is differentiatie (op het vlak van tempo en niveau) alsook geïndividualiseerde feedback of tijdswinst bij de evaluatie.
5. 'De gevolgen van inflatie'. In eerste instantie zal ik de werkvorm zelfstandig leren gebruiken om kennis te laten verwerven waarbij ik de leerlingen zelf de gevolgen van inflatie zal laten ontdekken. Daarna gebruik ik de link naar het ECB leerspel met als doel om de kennis rond de gevolgen van inflatie te laten verwerken. Hierbij zal ik de werkvorm complementair groepswerk hanteren. Concreet gaat het over een tool, specifiek gericht tot leerlingen van het middelbaar onderwijs. In deze tool wordt het leven op een fictief eiland gesimuleerd onder vier verschillende vormen van prijsstabiliteit (stabiele prijzen, inflatie, hyperinflatie en deflatie). Deze opdracht focust op de gevolgen van inflatie voor vijf verschillende groepen in de samenleving: handelaars (‘winkelcentrum’), burgers (‘woonwijk’), overheid (‘ministerie van financiën’), studenten (‘universiteit’), banken (‘bankenwijk’). Voor elk groepje is het de bedoeling om de gevolgen van slechts één van de vormen van prijsstabiliteit in te schatten. De studenten worden in groepjes van twee of drie verdeeld en ik tracht om minstens twee groepjes te hebben per vorm van prijsstabiliteit. Ik bepaal trouwens zelf de groepsindeling. Er wordt een moeilijkere opdracht gegeven aan de sterkere duo’s/trio’s om tegemoet te komen aan de heterogeniteit in de klas. Binnen deze tool wordt er aan de leerlingen gevraagd om aan de hand van meerkeuzevragen de gevolgen van één van de vormen van prijsstabiliteit weer te geven. Dit gebeurt door het invullen van de meerkeuzemogelijkheid. De tool is zo opgesteld dat leerlingen feedback krijgen of een antwoord goed of fout is. Studenten krijgen ongeveer 20 minuten voor dit complementair groepswerk: Het spel zelf duurt zo’n vijftien minuten voor een groepje. Tijdens dit kwartier loop ik rond om te observeren en – indien nodig - groepjes tips te geven om tot het correcte antwoord te komen. Zijn er groepen eerder klaar, dan mogen ze het leerspel overdoen met een andere situatie van prijsstabiliteit maar dat is niet noodzakelijk. Als bijkomende opdracht geef ik aan de leerlingen dat ze op basis van dit leerspel in deze twintig minuten een voorbeeld moeten geven hoe prijsstabiliteit een effect heeft op het vergelijken van prijzen, de rente, verarming, sociale (in)stabiliteit. Daarna volgt een klassikale bespreking: Elk van de groepjes geeft tijdens deze bespreking hun voorbeeld mee aan de andere leerlingen. Deze voorbeelden vullen een bordplan aan waarbij de economische en sociale gevolgen van stabiele prijzen, inflatie, hyperinflatie en deflatie weergegeven worden. De leerlingen kunnen dan via deze klassikale bespreking leren van de onderwerpen van het andere groepje. Indien nodig, kan ik de leerlingen individueel de kans geven (bv. thuis) om de oefening over te doen voor een vorm van prijsstabiliteit die niet door hen besproken was in de les.
Met deze pagina wil ik de
lesdoelen 5, 6, 7 en 8 bereiken. Het beantwoordt aan de ICT VOETEN, de leerlingen kunnen zelfstandig oefenen
in een door ICT ondersteunde leeromgeving en de leerlingen kunnen zelfstandig
leren in een door ICT ondersteunde leeromgeving.
6. ‘Test jezelf’. Dit is een herhalingsoefening, om na te gaan of ze enkele belangrijke begrippen uit de leerstof onder de knie hebben. Het beantwoordt aan de ICT VOET, de leerlingen kunnen zelfstandig oefenen in een door ICT ondersteunde leeromgeving.
6. ‘Test jezelf’. Dit is een herhalingsoefening, om na te gaan of ze enkele belangrijke begrippen uit de leerstof onder de knie hebben. Het beantwoordt aan de ICT VOET, de leerlingen kunnen zelfstandig oefenen in een door ICT ondersteunde leeromgeving.